เคยได้ยินมั้ยคะ “หน้าดำคร่ำเครียด” เป็นวลีที่มาจากเรื่องจริงค่ะ เนื่องจากเวลาที่ร่างการมีความครียดทั้งร่างกายและจิตใจ เครียดทางร่างกายอย่างเช่น เป็นโรคเรื้อรัง เป็นหวัด ระบบอวัยวะภายในอักเสบ สูบบุหรี่ ดื่มเหล้า นอนดึกก็ยังเป็นความเครียดทางร่างกายเลยค่ะ ส่วนความเครียดทางทางจิตใจ เช่น อกหัก งานไม่เสร็จ ทำให้ระบบฮอร์โทนภายในร่างกายมีความไม่สมดุลเกิดขึ้น ทำให้ความต้องการฮอร์โมน cortisol (เสตรียรอยด์) ในร่างกายสูงขึ้น จึงไปกระตุ้นให้ ACTH หลั่งมากขึ้น ซึ่งฮอร์โมนนี้สามารถกระตุ้นการสร้างเม็ดสีเมลานินด้วยเช่นกัน จึงทำให้ผิวดูคล้ำลงได้ และนอกจากเม็ดสีที่เพิ่มมากขึ้น ด้วย pathway การผลิต cortisol เป็น pathway เดียวกับการผลิต estrogen จึงทำให้สารตั้งต้นที่จะผลิต estrogen ถูกดึงไปที่ cortisol เป็นส่วนมาก estrogen ฮอร์โมนที่ทำให้ผิวดูเปล่งปลั่ง อิ่มฟูเลยดรอปลง ผิวจึงดูแห้งกร้านลง ในเรื่องของ symphony of hormone จะความซับซ้อนแต่หมอขออธิบายคร่าวๆเท่านี้แล้วกันนะคะ วิธีแก้ไขคือ กำจัดความเครียดให้หมดไป ซึ่งพูดง่ายแต่ทำยาก แต่ยากก็ไม่ได้แปลว่าไม่ได้ค่ะ